گام به گام سفر به زاهدان با فایل GPS

برنامه سفر به ترتیب نقاط از شروع تا پایان

بر اساس فرصت، سلیقه و شرایطی که دارید می توانید هر جاذبه یا مسیری را از برنامه خود حذف کنید.

نکات مهم و کلیدی حین گردش در این مسیر از شروع تا پایان

شروع کنید از ترمینال اتوبوس زاهدان ( طبق جدول و فایل تراک جی پی اس GPS مسیریابی )

– از ترمینال اتوبوس زاهدان در غرب شهر و یا هر نقطه دیگری که اقامت دارید برنامه این روز را آغاز کنید و به سمت مسجد مکی زاهدان که مسجد بسیار بزرگ و با شکوهی است بروید.

– مسجد جامع مکی زاهدان شباهت زیادی به مساجد بزرگ استانبول در ترکیه دارد. مسجد جامع مکی مهمترین جاذبه گردشگری زاهدان برای علاقمندان فرهنگ مذهبی اهل سنت است. بسیاری از مردم اهل سنت زاهدان داوطلبانه و بدون دریافت دستمزد در ساخت مسجد مکی همکاری کرده‌اند. طراحی بنای مسجد با الهام از مسجد سلطان احمد (نمای بیرونی) و مسجد النبی (نمای داخلی) توسط معماران ایرانی صورت گرفته است.

– مدرسه دار العلوم در ضلع شمالی مسجد مکی واقع شده است و طلاب علوم دینی اهل سنت در این مدرسه به تحصیل مشغول هستند. می توانید پیاده از مسجد مکی وارد مدرسه دار العلوم شوید. طلاب معمولا استقبال بسیار خوبی از گردشگران می کنند و می توانید با دیدن این مدرسه و شنیدن توضیحات انها با فرهنگ مردم منطقه آشنا شوید.

– در صورت داشتن فرصت کافی بیش از یک روز در سفر به زاهدان می توانید از یکی دیگر از مساجد اهل سنت با نام مسجد اشاعه التوحید که چندان دور نیست نیز دیدن کنید. مسجد اشاعه التوحید زاهدان نیز محل تحصیل طلاب علوم دینی اهل تسنن است علاوه بر این دارای مناره زیبایی می باشد.

– موزه منطقه ای جنوب شرق بهترین موزه استان سیستان و بلوچستان برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ استان سیستان و بلوچستان است. موزه زاهدان دارای بخشهای باستان شناسی ، مردم شناسی و زیست محیطی است و در زمینی بسیار بزرگ در پنج طبقه ساخته شده است. در بخش باستان شناسی با سفالینه ها، اشیاء و آثاری از محوطه باستانی شهر سوخته، کوه خواجه، دهانه غلامان، اسپیدژ، جیرفت، و سایر آثار باستانی و تاریخی منطقه جنوب شرق آشنا می شوید به همین دلیل موزه زاهدان محل خوبی برای شروع سفر در استان است. در بخش مردم شناسی این موزه، ادبیات شفاهی، مشاهیر، فرهنگ و آداب و رسوم، پوشش محلی، خوراک و صنایع دستی سیستان و بلوچستان معرفی شده است. در بخشی از موزه بوم شناسی سیستان و بلوچستان و منطقه جنوب شرق کشور معرفی شده است و گونه های حیوانی و گیاهی منطقه نمایش داده شده اند. موزه در میانه روز تعطیل می شود.

– پارک موزه کوچک اما زیبایی با نام پارک موزه یاس در کنار مجموعه موزه زاهدان و ساختمان زیبایش قرار گرفته است. اگر فرصت زیاد دارید می توانید برای استراحت یا دیدن مردمی که به پارک آمده اند در پارک زیبای یاس قدم بزنید. پارک یاس ساختار و طراحی زیبایی دارد به طوری که نام پارک موزه بر آن گذاشته شده است.

– بعد از دیدن موزه زاهدان وارد بافت مرکزی شهر زاهدان شوید. خانه تاریخی ابویی که متعلق به زعیم ابویی بوده است یکی از جذاب ترین آثار تاریخی باقی مانده در زاهدان است. معمار خانه ابویی یکی از اهالی یزد بوده است. حوضخانه و بادگیرهای عمارت ابویی نمادی از معماری یزدی در این خانه هستند. خانه ابویی در حال حاضر توسط میراث فرهنگی به کارگاه هنرهای بومی و سنتی زاهدان تغییر کاربری داده است. مصالح اصلی بنا خشت خام و آجر است. حیاط خانه مانند اغلب خانه‌های سنتی یزد، دارای حوض و باغچه‌ است. دور تا دور حیاط، اتاق‌های مسکونی قرار دارند. اتاق‌های تابستانه عمارت در قسمت جنوبی حیاط و اتاق‌های زمستانه در قسمت شمالی حیاط ساخته شده‌اند. قسمت شرقی حیاط نیز آشپزخانه و انبار دیده می‌شود. دیدن خانه ابویی علاوه بر اینکه جذابیت معماری دارد برای آشنایی با هنرهای دستی منطقه نیز مفید است. می توانید از 9 صبح تا عصر به صورت یکسره از خانه ابویی دیدن کنید.

– خانه شمسی زاهدان نیز یکی از نمونه های معماری سبک یزدی و مربوط به دوره پهلوی در زاهدان است و دقیقا روبروی خانه ابویی قرار دارد. خانه شمسی دارای فضاهای معاری سنتی همچون هشتی , حمام , مطبخ , طاق نماهای هلالی شکل و اتاق هایی در اطراف حیاط با مصالح عمده خشت و گل و آجر است.

– ساختمان اداره ایالتی پست و تلگراف بلوچستان در حال حاضر به موزه پست و ارتباطات زاهدان تبدیل شده است. ساختمان تلگرافخانه به سال 1311 و در زمان پهلوی اول ساخته شده است. بنا از خشت خام و آجر است. انواع ترازو، تمبز، تلفن، انواع مهره‌های کشف شده و آثار مرتبط با ارتباطات در موزه گرداوری شده اند. در زمان های دور از همین محل به عنوان ایستگاه رادیویی استفاده می شده و برنامه هایی به زبان اردو و هندی برای کشورهای شبه قاره هند افغانستان، پاکستان و هندوستان نیز پخش میشده‌ است. ساعت کار موزه پست نیز معمولا 8 تا 12 و عصر 4 تا 8 است.

– چند جاذبه دیگر زاهدان در نزدیکی موزه پست قرار دارند و حتی پیاده می توانید به سمت آنها بروید. ممکن است برای دیدن این جاذبه ها با درب بسته روبرو شوید اما به منظور معرفی بهتر زاهدان در برنامه سفر قرار گرفته اند و بهتر است در صورت امکان و مهیا شدن شرایط از آنها دیدن کنید.

– کاروانسرای ملک، اولین کاروانسرای شهر زاهدان بود و در دوره پهلوی توسط آقای ملک شفیع تبعه پاکستانی ساکن شهر زاهدان ساخته شده به همین دلیل به کاروانسرای ملک مشهور بود. کاروانسرای ملک با 29 اتاق در اطراف حیاطش دارای نما و تزئینات آجری بود. شوربختانه کاروانسرای ملک مانند بسیاری از میراث فرهنگی کشور وضعیت مناسبی ندارد و اخیرا تخریب شده است. با این وجود ظاهرا دوباره تحت مرمت و بازسازی قرار گرفته است. در هر حال کاروانسرای ملک در مسیر گردش شما در شهر زاهدان قرار دارد و می توانید برای دیدن نمای بیرونی سری به آن بزنید.

– ساختمان قدیمی دادگستری نیز یکی از آثار تاریخی و معماری زاهدان است. بنا در دوره پهلوی اول و به منظور تثبیت غله در شهر زاهدان ساخته شده است. ساختمان در دو طبقه و از جنس خشت و آجر است. بنای دادگستری از نظر معماری یکی از زیباترین و در عین حال پر تراکم ترین حجم فضاهای معماری را در شهر زاهدان به خود اختصاص داده است. در حالی که در خیابان در حال گذر هستید و به سمت معبد سیک ها یا بازار سرپوشیده می روید می توانید نمای بیرونی بنای قدیمی دادگستری را نیز ببینید زیرا درب آن معمولا بسته است.

– معبد سیک‌ ها یا گوردوارا در زاهدان یکی از دیدنی ترین نقاط شهر و یک فرصت کم نظیر برای آشنایی با فرهنگ سیک های مهاجر از هندوستان به ایران است. متاسفانه در حالت عادی درب معبد بسته است. اما اگر همان حوالی سراغ بگیرید یا از قبل هماهنگ کنید درب معبد را برای علاقمندان باز می کنند. کنسولگری هندوستان در زاهدان دقیقا کنار معبد قرار گرفته است و شاید بتوانید از این طریق برای دیدن معبد ارتباطی برقرار کنید.

– قبل از دیدن بازار در صورت داشتن فرصت کافی پیشنهاد می شود از سر در مسجد عزیزیه نیز دیدن کنید. مسجد عزیزیه فاصله کمی با معبد سیک ها دارد. تزئینات سر در مسجد عزیزیه شبیه مساجد پاکستانی است.

– به سمت بازار سرپوشیده زاهدان بروید. بازار ها جزو جذاب ترین نقاط زاهدان برای گردشگران هستند. بازار سرپوشیده زاهدان با دو راسته عمود بر هم بازار کوچکی است اما محل مناسبی برای دیدن و خرید پارچه‌های سوزن‌ دوزی و سنگ‌ دوزی سیستان و بلوچستان و سایر اقلام است. قدمت بنای فعلی بازار زاهدان در حدود 100 سال است. این بازارچه نزدیک به ۲۳ چشمه طاق دارد. در کنار مغازه‌های فروش پارچه، طلا فروشی ها و کفش فروشی ها نیز جلوه ای دیگر از تفاوت های فرهنگی بلوچستان را به گردشگران نشان می دهند.

– بازار سلمان زاده جایی است که دستفروش ها جمع می شوند. بازار سلمانزاده را با اسامی دیگری همانند بازار بوتیک لته یا بازار بوتیک سلمان زاده نیز می‌شناسند. این بازار نبش خیابان مهران قرار دارد و بورس خرید و فروش انواع کیف و کفش خارجی استوک به حساب می‌آید. استوک الزاما به معنای کارکرده نیست. اجناس تک سایز، تک رنگ، انباری، دارای آسیبهای کوچک در خط تولید و هر نوع جنسی که به هر دلیلی فروش نرفته است به‌ صورت کیلویی به کشورهای فقیر و ضعیف مانند ایران فروخته می‌شوند. این بازارها محلی مناسب برای خرید کالاهایی با قیمت بسیار ارزان محسوب می‌شوند.

– گورستان قدیمی شهر زاهدان فاصله چندانی با بوتیک سلمان زاده ندارد. دیدن قبرستان ها از جمله قبرستان قدیمی زاهدان برای آشنایی با فرهنگ مردم منطقه بسیار مفید است. شکل و ساختار قبرها همچنین نوشته های روی قبور در هر فرهنگی متفاوت است. در قبرستان قدیمی زاهدان قبور متعلق به اهالی اهل سنت است و اگر کسی را بیابید که آیین خاکسپاری بلوچ ها را برای شما توضیح دهد برایتان جالب خواهد بود. با این حال دیدن قبرستان را تنها به علاقمندان فرهنگ های بومی و کسانی که بیش از یک یا دو روز در زاهدان فرصت دارند توصیه می کنیم.

– مهمترین بازار زاهدان که دیدن آن به همه گردشگران و بخصوص علاقمندان کوهنوردی و طبیعت گردی توصیه می شود بازار چهارراه رسولی است که شامل بازار سنتی، ادویه و اجناس استوک است. مغازه های بزرگ لباسهای استوک بیش از هر جایی در ایران در بازار رسولی دیده می شوند. نزدیکی به پاکستان و هند نیز سبب شده است که بازار رسولی مملو از اجناس شبه قاره هندوستان باشد و بسیار جذاب است. ادویه ها و لباسهای رنگارنگ در کوچه ها و بازارهای بسیار شلوغ فضایی را فراهم می آورند که کمتر جایی دیده می شود. پارچه های سوزن دوزی شد بلوچی، اسباب و صنایع دستی سنتی، انواع میوه های گرمسیری و … هر یک به تنهایی برای جذابیت بازار رسولی کافی هستند. اگر فرصت کافی برای دیدن همه بازارهای زاهدان ندارید از بازار سرپوشیده و بازار سلمان زاده چشم پوشی کنید اما بازار رسولی را از دست ندهید. مطمئن باشید در هر کوچه پس کوچه ای از بازار رسولی چیزی برای کشف کردن خواهید داشت. در بازار رسولی از شیرمرغ تا جان آدمیزاد را میشود پیدا کرد.

– آخرین جاذبه قابل معرفی زاهدان مجتمع گردشگری و تفریحی لادیز است. ‏مجتمع لادیز شامل قسمت‌های مختلفی مانند پارک آبی، سالن ورزشی، شهربازی، پارک خانواده، ‏هتل، استخر و… است. آبنمای موزیکال پارک مجتمع لادیز نیز شب ها جذابیت زیادی دارد. فروشگاه‌ های لوکس مجتمع لادیز نیز علاقمندان خرید را سیراب می کنند. فود کورت و کافه‌های این مجموعه نیز محبوب هستند.

اطلاعات و سایر نکات مهم سفر به زاهدان چیست؟

وضعیت آب و هوا برای اجرای موفق این برنامه اهمیت حیاتی دارد و لازم است دست کم یک تا سه روز قبل از سفر دوباره آب و هوا را بررسی کنید.

بدلیل ازدحام در روزهای تعطیل بویژه در نوروز سعی کنید در روزهای عادی برای سفر خود برنامه ریزی کنید هرچند در نوروز شانس بیشتری برای دیدن برخی جاذبه ها دارید.

بهترین سفرنامه ها و گزارش برنامه های سفر به زاهدان کدام هستند؟

لینک سفرنامه مهتاب چهارطاقی از سفر به سیستان و زابل در وبلاگ قصه گو

شما نیز می توانید گزارش خود را برای ما ارسال کنید.