جشن ها و جشنواره های بومی و محلی، مراسم و آیین های سنتی استان یزد

 

مهمترین جشن ها و جشنواره های بومی و محلی
مراسم و آیین های سنتی ثبت شده استان یزد

مراسم زیارت پیر چک چک اردکان یزد ۲۴ تا ۲۸ خرداد
مراسم زیارت پیر نارکی مهریز یزد ۱۲ تا ۱۶ مرداد

 

مهمترین جشن ها، مراسم و آیین های مذهبی
ثبت شده استان یزد

 

مهمترین سنن و آیین های عزاداری مذهبی
و مراسم ویژه محرم ثبت شده در استان یزد

آئین نخل‌برداری در شهادت امام رضا در مهرجرد میبد
مراسم تاسوعای روستای هفتهر یزد
آئین نخل‌بندی و نخل‌گردانی عاشورای ندوشن
مراسم پیشواز محرم در ندوشن
مراسم علم‌گردانی تاسوعای روستای طرزجان
مراسم سنگ زنی (جغجغه زنی) میبد و یزد در محرم
مراسم جوش زنی محرم در یزد
آیین نخل برداری عاشورای یزد

شرح مراسم و آیین های سنتی زنده و دارای سالروز و محل مشخص
دارای پتانسیل گردشگری و با قابلیت اجرای تور در استان یزد

 

 

جشن سده روستای چم تفت

زمان: دهم بهمن ماه در چله زمستان
مکان: روستای چم تفت در استان یزد
روستای چم در جاده یزد به تفت و در فاصله چهار کیلومتری شمال شرقی تفت و 10 کیلومتری جنوب غربی یزد قرار دارد.

سده جشن پیدایش آتش است. جشن سَده از جشن‌های زردتشتیان است که چهل روز بعد از یلدا در آغاز شامگاه دهم بهمن برگزار می‌شود. این جشن قدمتی باستانی دارد و حتی از نوروز نیز کهن‌تر است.

 

آیین جشن سده با حضور زرتشتیان و سایر ایرانیان با ادیان مختلف در روستای چم برگزار شده و معمولا چند ساعت طول می کشد. مردم علاقه‌مند به شرکت در جشن سده، از آغاز شامگاه جمع می‌شوند و سرود و ترانه می‌خوانند و نیایش می‌کنند. در این مراسم موبدان زرتشتی برای رفتن سرما، آغاز فصل گرم و پیروزی نور بر ظلمت دعا می‌کنند و به دور آتش می‌گردند. با شروع جشن، سرودهای ملی خوانده می‌شود و سپس با گات‌ها خوانی، شاهنامه خوانی و نقالی ادامه پیدا می‌کند. در نهایت طبق سنت معمول، هیزم‌های از پیش آماده شده به آتش کشیده می شود و جشن پایان می یابد.

تصویربرداری هوایی از جشن سده یزد

 

 

ویدیویی از جشن سده در استان یزد

 

 

 

 

جشن نوروزی گم تلا روستای هرابرجان یزد

زمان: هفتم فروردین در نوروز
مکان: روستای هرابرجان مروست در استان یزد
روستای هرابرجان در فاصله 20 کیلومتری جنوب شهر مروست و 200 کیلومتری جنوب شهر یزد و در استان یزد قرار دارد.

جشن گم تلا یک جشن نوروزی است. برگزاری این مراسم از غروب روز ششم فروردین با تعمیر اجاق‌های سالیانه و هیزم بری آغاز می‌شود. هر خانواده از هرابرجان در محلی به نام گل تلا اجاقی در دل خاک دارد. در غروب ششم فروردین مردم اجاق‌های گلی خود را با گل تعمیر می‌کنند و برای صبح روز بعد هیزم تهیه می‌کنند.

 

 

 

مراسم بارگذاشتن دیگ آش مخصوص گیاهی معروف به آش گم تلا در روز هفتم فروردین پس از اذان صبح در محل گم تلا آغاز می‌شود. این مراسم همچنین به عنوان یک دید و بازدید نوروزی توسط اهالی هرابرجان انجام می‌شود. در طول مراسم و با طلوع آفتاب هرابرجانی‌ها علاوه بر دید و بازدید عمومی که بایکدیگر دارند، بازی‌های محلی را برگزار می‌کنند. تخم مرغ بازی یکی از بازی‌های محلی است. بازی‌های دیگر مانند لَپَر بازی، بوجول بازی و… نیز در این محل برگزار می‌شود. در ادامه مراسم موسیقی محلی و مخصوص هرابرجان با ساز و نقاره نواخته می‌شود و مردم اقدام به چوب بازی یا به زبان محلی تَرکه بازی می‌کنند.
در پایان روز و هنگام بازگشت از لاقلقلو در محلی که اتاقک گم تلا در آن قرار دارد، اهالی اقدام به روشن کردن آتشی در دهانه‌ای که پوزه نامیده می‌شود و می‌کنند و افرادی که در این مراسم حاضر می‌شوند نوک بینی یا پیشانی خود را با دود حاصل از آتش سیاه می‌کنند و به دیگران نشان می‌دهند که در این مراسم شرکت کرده‌اند.

 

 

گزارش تلوزیونی از مراسم گم طلا

 

 

منابع:
ویکی پدیا، وبلاگهای محلی و روستایی، تبلیغات تور آژانسهای مجری برنامه های ایرانگردی
سایتهای خبری شامل ایرنا، ایسنا، خبرگزاری مهر، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری میراث آریا و…

 

جشن ها و جشنواره های بومی و محلی، مراسم و آیین های سنتی سایر استانهای ایران

استان اصفهان – استان کرمان – استان کرمانشاه – استان مرکزی – استان یزد